رابطه بین جدول داده-ستانده چند منطقه‌ای و اقتصاد فضا در نظریه جدید جغرافیای اقتصادی( NEG)

نویسندگان

  • افسانه شرکت گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
  • علی اصغر بانویی گروه توسعه و برنامه ریزی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده مقاله:

مساله وجود عدم تعادل فضایی ، همواره کانون توجه برنامه‌ریزان، تحلیل‌گران و سیاست‌گذاران در ایران بوده است. در این مقاله، نشان می‌دهیم که یکی از وجوه واکاوی این مساله، توجه به ادغام فضایی فعالیت‌هادرون و بین منطقه‌ای به شکل خوشه‌ها و پیوندها است. در این چارچوب، مقاله حاضر دو هدف کلی را برجسته می‌کند: الف)‌ پایه‌های نظری رابطه بین ادغام فضایی فعالیت‌ها در چارچوب نظریه NEG[1]و ب) سنجش خوشه‌ها به عنوان نمادی از ادغام فعالیت‌ها در قالب الگوی داده- ستانده چند منطقه‌ای. جدول داده- ستانده 9 منطقه‌ در قالب 8 بخش اصلی اقتصادی[2] در سال 1390، مبنای تحلیل دو منطقه بزرگتر، یعنی منطقه 4 (استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و فرامنطقه) و منطقه 6 (استان‌های تهران، قم و البرز)، حول سؤال محوری زیر قرار می‌گیرد: "آیا به­کارگیری پیوندها در قالب خوشه‌ها می‌تواند عدم تعادل فضایی ادغام بخش­های اقتصادی درون و بین منطقه‌ای را برجسته نماید؟ در پاسخ به این سؤال، 8 بخش اقتصادی (کشاورزی، معدن، ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت، ساخت مواد شیمیایی و محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، تأمین آب، برق و گاز طبیعی، ساختمان و خدمات)، مبنای تحلیل قرار می­گیرد. یافته‌های کلی نشان می‌دهند که اهمیت ادغام فضایی بخش‌های کشاورزی، معدن، ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت، ساخت مواد شیمیایی و محصولات شیمیایی در منطقه 4 بیشتر از منطقه 6 است، حال آنکه ادغام فضایی بخش‌های خدمات، ساختمان و تأمین آب، برق و گاز طبیعی اهمیت بیشتری در منطقه 6 دارد. [1] . New Economic Geography [2].  به منظور سهولت در تحلیل نتایج، از 19 بخش اقتصادی، فقط ادغام فضایی 8 بخش اقتصادی مدنظر قرار گرفته است.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی کمی رابطه بین ابعاد اقتصاد فضا و ضرایب داده - ستانده 28 استان کشور

تعیین و شناسایی عوامل ابعاد اقتصاد فضا در برآورد جدول داده – ستانده منطقه ای و همچنین نقش آن در تحلیل اقتصاد منطقه ای موضوعی است که از دهه 1950 همواره مورد توجه تحلیلگران منطقه ای بوده است. بررسی اخیر در خصوص جداول داده – ستانده محاسبه شده در ایران نشان می دهد که این موضوع به طور کلی مورد غفلت قرار گرفته است (بانویی و بزازان 1385).در راستای بررسی مذکور، این مقاله می کوشد تا رابطه بین ابعاد اقتص...

متن کامل

جدول داده- ستانده مادی

در گذشته، تا چند دهة اخیر، فراوان سخن از نبرد انسان و طبیعت بود و پیدایش شهرها، احداث راه‌ها و  سدها، بهره‌برداری از زمین‌ها، دریاها، جنگل‌ها، مراتع و جزء این‌ها را «مهار طبیعت» و نشانه‌هایی از چیرگی انسان بر طبیعت می‌انگاشتند. امروزه، در نبرد میان انسان و طبیعت، طبیعت یا به‌‌قول متأخران محیط زیست سر تسلیم فرودآورده است. اما، هم‌زمان دریافته‌ایم که دست‌آورد این پیروزی بهتر که هیچ، شاید بدتر از ...

متن کامل

جدول داده-ستانده ایران در جدول جهانی

جدول‏های داده-ستانده اطلاعات مفیدی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشورها به‏دست می‏دهد. علاوه براین، جدول داده-ستانده جهانی، امکان بررسی همزمان جایگاه اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف در عرصه جهانی را فراهم می‏سازند. کمیسیون اروپا اقدام به تهیه جدول داده-ستانده جهانی به تفکیک 27 کشور عضو این اتحادیه، 16 کشور غیر اروپایی مطرح جهان و سایر نقاط دنیا از سال 1995 تا 2014 نموده است. به‏دلیل تجمیع داد و ست...

متن کامل

بررسی کمی رابطه بین ابعاد اقتصاد فضا و ضرایب داده - ستانده ۲۸ استان کشور

تعیین و شناسایی عوامل ابعاد اقتصاد فضا در برآورد جدول داده – ستانده منطقه ای و همچنین نقش آن در تحلیل اقتصاد منطقه ای موضوعی است که از دهه 1950 همواره مورد توجه تحلیلگران منطقه ای بوده است. بررسی اخیر در خصوص جداول داده – ستانده محاسبه شده در ایران نشان می دهد که این موضوع به طور کلی مورد غفلت قرار گرفته است (بانویی و بزازان 1385).در راستای بررسی مذکور، این مقاله می کوشد تا رابطه بین ابعاد اقتص...

متن کامل

جایگاه و تأثیر بخش معادن در ساختار اقتصاد ایران وچین با جدول داده ستانده

در این مقاله با توجه به رشد اقتصاد چین در سال‌های اخیر و وفور  معادن زیرزمینی در این کشور، موضوع اهمیت بخش معادن زیرزمینی جهت مقایسه و نقش این بخش در دو کشور ایران و چین، با بررسی روابط پیشین و پسین مبادلات این بخش در ساختار اقتصاد هر کشور  از طریق جداول داده ستانده سال‌های1390 و 2011 مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، از طریق رویکردهای هم پیوندی سنتی  جایگاه این بخش در اقتصاد دوکشور تعیین ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 1

صفحات  107- 132

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023